شاید الان که این تیتر رو دیدید با خودتون فکر کنید که مگه میشه؟ مگه داریم؟ مگه ممکنه که مثبت گرایی بد باشه؟ در جوابتون باید بگم که بله وقتی هر چیزی حالت افراطی پیدا کنه میتونه به ما آسیب برسونه. توی این نوشته می خوام براتون توضیح بدم که مثبت گرایی سمی چیه و چجوری باید باهاش مواجه بشیم.
مثبت گرایی سمی چیه؟
فرض کنید که یه اتفاق بدی براتون افتاده و حال و حوصله هیچی رو ندارید، بعد یکی پیدا بشه و بهتون بگه که ناراحتی معنی نداره فقط به افکار مثبت توجه کن!
یا وقتی که هنوز در ابتدای یک کاری هستیم یه همچین جمله ای بهمون بگن: «شکست یه گزینه نیست! حق نداری ناراحت باشی و دست از تلاش بکشی!»
چرا میگیم مثبت گرایی سمی بهمون آسیب میزنه؟
۱. باعث ایجاد حس گناه در ما میشه
مثبت گرایی افراطی باعث میشه که ما خودمون رو به خاطر احساسات منفی و ناراحتی سرزنش کنیم و خودمون رو مقصر بدونیم یا حتی وقتی در مواردی مثل کنکور که عوامل خیلی زیادی اعم از خانواده، مدرسه، شرایط اقتصادی و … در موفقیتش دخیله شکست بخوریم ولو نه به خاطر کم کاری خودمون بازم تمام تقصیر و بار مسئولیت رو روی خودمون میندازه و جوری به ما تلقیق میکنه که تو شکست خوردی چون خودت خواستی و این شکست به خاطر کم کاری خودته.
۲. مانع رشد فردی ما میشه
مثبت اندیشی بیش از حد با خفه کردن احساسات منفی مانع ما میشه که با اونا روبرو بشیم و به صورت ریشه ای بهشون بپردازیم در صورتی که این روبرو شدن با احساسات منفی میتونه باعث رشد فردی ما بشه و نگرش ما رو در زندگی عمیق تر کنه. ولی مثبت گرایی باعث میشه که از بیخ! هر مشکلی رو نادیده بگیریم و این فرصت رشد رو از ما سلب میکنه.
۳. مارو توی چشم بقیه آدما سنگدل و بی رحم نشون میده
وقتی که یه آدم دیگه تو یه شرایط سخته، مثبت اندیشی افراطی و بیجای ما نه فقط بهش کمک نمی‌کنه بلکه باعث ناراحتی مضاعف اون فرد میشه و گفتن جمله‌ای مثل اینکه «می‌تونست بدتر از این بشه» یا «مثبت فکر کن» باعث میشه که ما آدم بی عاطفه و سنگدلی پیش اون فرد جلوه کنیم
نشونه‌های مثبت گرایی سمی چیه؟
- تلاش برای قهرمان‌بازی و انکار ناراحتی؛
- ماست‌مالی کردن مشکلات به‌جای تلاش برای حل کردنشون؛
- احساس گناه داشتن بابت ناراحتی یا ناامید بودن و… ؛
- حس شرم به‌خاطر نداشتن احساسات مثبت؛
- مخفی کردن احساسات واقعی پشت جمله های انگیزشی.
اگر درگیر مثبت گرایی افراطی و سمی شدیم چیکار کنیم؟
۱. صحبت کردن
کمک گرفتن از یه مشاور مجرب یا دوست قابل اعتماد میتونه خیلی برای شما مفید باشه و بهتون کمک کنه که نقاط کور مثبت اندیشی‌تون رو پیدا کنید.
۲. همدلی کردن رو یاد بگیرید
مهارت های همدلی به ما کمک میکنه که از مثبت اندیشی سمی پیشگیری کنیم و در شرایط سخت با دیگران همدلی کنیم.
۳. از خودتون انتظارات غیرواقعی نداشته باشید
وقتی از خودتون انتظارات غیر واقعی داشته باشید، طبیعیه که فشار روتون زیاد بشه و دچار استرس بشید و اگر سعی کنید طوری جلوه کنید که هیچ نگرانی و مشکلی ندارید فقط اضطرابتون رو تشدید می‌کنید.
۴. اجتماع ضدین
جالبه بدونید که آدم میتونه همزمان دو تا حس متضاد رو تجربه کنه مثلا وقتی یک در یک مسابقه شرکت می‌کنیم ممکنه استرس و امیدواری رو باهم تجربه کنیم.
۵. احساسات منفی خودتون رو به جای نادیده گیری مدیریت کنید
احساس منفی مثل یک زنگ هشدار می‌مونه که به ما اخطار میده یه چیزی درست نیست؛ پس به جای نادیده گرفتن احساسات منفی سعی کنید اونارو ریشه یابی کنید.
۶. با خودتون مهربون باشید
اصلا قرار نیست که همیشه زندگی بر وفق مرادتون باشه پس اگر به مشکل برخورید با خودتون مهربون باشید و به خودتون حق بدید که ناراحت بشید.
حرف آخر
همه ما ممکنه در طول زندگی‌مون دچار مثبت اندیشی سمی شده باشیم، ولی با شناختن نشونه های مثیت اندیشی سمی می تونیم از خودمون و بقیه در برابر اثرات مخربش محافظت کنیم. اگر شما هم تجربه‌ای از مثبت گرایی سمی دارید خوشحال میشیم که تجربیاتتون رو برامون در بخش نظرات بنویسید.
